淺析樹狀數組(二叉索引樹)及一些模板
樹狀數組
動態連續和查詢問題。給定一個n個元素的數組a1、a2、……,an,設計一個數據結構,支持以下兩種操作:1、add(x,d):讓ax增加d;2、query(l,r):計算al+al+1+…+ar
如何讓query和add都能快速完成呢?方法有很多,這裏介紹的便是樹狀數組。為此我們先介紹lowbit。
對於正整數x,我們定義lowbit(x)為x的二進制表達式中最右邊的1所對應的值(而不是這個比特的序號)。比如,38288的二進制1001010110010000,所以lowbit(38288)=16(二進制是10000)。在程序中,lowbit(x)=x&-x,計算機裏的整數采用補碼表示,因此-x實際上是x按位取反後末尾加1的結果如下:
38288=1001010110010000
-38288=0110101001110000
二者按位取與後,前面的部分全部變為0,之後lowbit保持不變。接下來看一張圖
對於節點i,如果它是左子節點,那麽他的父節點編號為i+lowbit(i);如果它是右子節點,那麽父節點的編號為i-lowbit(i)。我們設輔助數組C[k]存儲的是從k開始lowbit(k)個元素的和,即C[i]=A[i]+A[i-1]+…+A[i-2^k+1]。
有了以上預備知識做鋪墊我們就能進行一下操作了!!
一、單點修改+區間查詢
思路:假設修改第i個數即A[i],增量為num,則只需從C[i]開始往右走,沿途修改所有節點對應的C[i](即包含A[i]的區間);而求和sum(i)=A[1]+A[2]+…+A[i],則i到j的和為sum(j)-sum(i-1);
模板題:https://www.luogu.org/problem/show?pid=3374
1 #include<iostream> 2 #include<cstdio> 3 #define maxn 500005 4 using namespacestd; 5 int a[maxn],b[maxn],n,m; //a為原數組,b為輔助數組 6 inline int getint() //讀入優化 7 { 8 int a=0;char x=getchar();bool f=0; 9 while((x<‘0‘||x>‘9‘)&&x!=‘-‘)x=getchar(); 10 if(x==‘-‘)f=1,x=getchar(); 11 while(x>=‘0‘&&x<=‘9‘){a=a*10+x-‘0‘;x=getchar();} 12 return f?-a:a; 13 } 14 void update1(int k,int num) //k為需要修改第幾個數,num為增量 15 { 16 while(k<=n) 17 { 18 b[k]+=num; 19 k+=k&-k; 20 } 21 } 22 int read(int k) //求和 23 { 24 int sum=0; 25 while(k){sum+=b[k];k-=k&-k;} 26 return sum; 27 }; 28 int main() 29 { 30 n=getint(),m=getint(); 31 for(int i=1;i<=n;i++){a[i]=getint();update1(i,a[i]);} //初始化b數組 32 while(m--) 33 { 34 int x,y,z=getint(); 35 if(z==2){x=getint();y=getint();printf("%d\n",read(y)-read(x-1));} //區間求和 36 else {x=getint();y=getint();update1(x,y);} //單點修改 37 } 38 return 0; 39 }
二、區間修改+單點查詢
思路:我們設置輔助數組C[i]=A[i]-A[i-1],容易得出第i個數為sum(i)=C[1]+C[2]+…C[i];至於區間修改,假設修改區間為[i,j]、增量k,我們只需將C[i]+k的同時C[j+1]-k即可
模板題:https://www.luogu.org/problem/show?pid=3368
1 #include<iostream> 2 #include<cstdio> 3 #define maxn 500005 4 using namespace std; 5 int a[maxn],b[maxn],n,m; 6 inline int getint() //讀入優化 7 { 8 int a=0;char x=getchar();bool f=0; 9 while((x<‘0‘||x>‘9‘)&&x!=‘-‘)x=getchar(); 10 if(x==‘-‘)f=1,x=getchar(); 11 while(x>=‘0‘&&x<=‘9‘){a=a*10+x-‘0‘;x=getchar();} 12 return f?-a:a; 13 } 14 void update1(int k,int num) //不想多說了下面都同上一個代碼的註釋,主要是思路不同 15 { 16 while(k<=n) 17 { 18 b[k]+=num; 19 k+=k&-k; 20 } 21 } 22 int read(int k) 23 { 24 int sum=0; 25 while(k){sum+=b[k];k-=k&-k;} 26 return sum; 27 }; 28 int main() 29 { 30 n=getint(),m=getint(); 31 for(int i=1;i<=n;i++){a[i]=getint();update1(i,a[i]-a[i-1]);} 32 while(m--) 33 { 34 int x,y,z=getint(),q; 35 if(z==2){x=getint();printf("%d\n",read(x));} 36 else {x=getint();y=getint();q=getint();update1(x,q);update1(y+1,-q);} 37 } 38 return 0; 39 }
三、區間修改+區間查詢
思路:(很有趣的數學呵呵~)設置b[i]=a[i]-a[i-1],則有等式:
a[1]+a[2]+...+a[n]
= (b[1]) + (b[1]+b[2]) + ... + (b[1]+b[2]+...+b[n])
= n*b[1] + (n-1)*b[2] +... +b[n]
= n * (b[1]+b[2]+...+b[n]) - (0*b[1]+1*b[2]+...+(n-1)*b[n])
所以我們就維護一個數組c[n],其中c[i] = (i-1)*b[i],每當修改b的時候,就同步修改一下c,這樣復雜度就不會改變那麽原式=n*sigma(b,n) - sigma(c,n)//sigma(b,n)表示b數組前n個數的和(時間復雜度為log2n)
模板:自己找一個(區間修改+區間查詢)線段樹的模板題吧!~~
1 #include<iostream> 2 #include<cstdio> 3 #define maxn 100005 4 using namespace std; 5 int a[maxn],b[maxn],c[maxn],n,m; 6 inline int getint() 7 { 8 int a=0;char x=getchar();bool f=0; 9 while((x<‘0‘||x>‘9‘)&&x!=‘-‘)x=getchar(); 10 if(x==‘-‘)f=1,x=getchar(); 11 while(x>=‘0‘&&x<=‘9‘){a=a*10+x-‘0‘;x=getchar();} 12 return f?-a:a; 13 } 14 void update(int *x,int k,int num) 15 { 16 while(k<=n) 17 { 18 x[k]+=num; 19 k+=k&-k; 20 } 21 } 22 int read(int *x,int k) 23 { 24 int sum=0; 25 while(k){sum+=x[k];k-=k&-k;} 26 return sum; 27 } 28 int main() 29 { 30 n=getint(),m=getint(); 31 for(int i=1;i<=n;i++){a[i]=getint();update(b,i,a[i]-a[i-1]);update(c,i,(i-1)*(a[i]-a[i-1]));} 32 while(m--) 33 { 34 int x,y,z=getint(),q; 35 if(z==2){x=getint();y=getint();printf("%d\n",y*read(b,y)-read(c,y)-(x-1)*read(b,x-1)+read(c,x-1));} 36 else {x=getint();y=getint();q=getint();update(b,x,q);update(b,y+1,-q);update(c,x,q*(x-1));update(c,y+1,-q*y);} 37 } 38 return 0; 39 }
四、求逆序數對
思路:了解離散化,它是一種常用的技巧,有時數據範圍太大,可以用來放縮到我們能處理的範圍,必要的是建立一個結構體a[n],v表示輸入的值,order表示原i值,再用一個數組aa[n]存儲離散化後的值
例如:
i:1 2 3 4 5
v: 9 0 1 5 4
排序後:0 1 4 5 9
order:2 3 5 4 1 如果建立映射:aa[a[i].order]=i;
aa:5 1 2 4 3
即原本的9經過排序應該在第5位,現在aa[1]=5,對應原來的9,大小次序不變,只是將9縮小到了5
那麽離散化之後怎麽求逆序對呢?說實在的我這裏想了很久,首先是通過update函數插入一個數,比如update(2,1),一開始都c[n]為0,插入後+1
,現在其余的為0,c[2],c[4]=1,這就說明前面下標為2出有一個數2,這裏是關鍵,c[4]=1不代表下標為4時有一個數4,它的意思是在4之前的區間內所有元素之和是1,即有一個數2,具體的可以看看樹狀圖
然後只有用getsum實時求出插入一個數的前面有幾個數,就可以算出當前小於這個數的數的個數,再通過下標i-getsum(aa[i]),得到大於它的數目,即為逆序數。
模板:POJ2299
1 #include<iostream> 2 #include<cstdio> 3 #include<cstring> 4 #include<cstdlib> 5 #include<algorithm> 6 using namespace std; 7 const int maxn= 500005; 8 int aa[maxn];//離散化後的數組 9 int c[maxn]; //樹狀數組 10 int n; 11 struct Node 12 { 13 int v; 14 int order; 15 }a[maxn]; 16 bool cmp(Node a, Node b) 17 { 18 return a.v < b.v; 19 } 20 int lowbit(int k) 21 { 22 return k&(-k); //基本的lowbit函數 23 } 24 void update(int t, int value) 25 { //即一開始都為0,一個個往上加(+1), 26 int i; 27 for (i = t; i <= n; i += lowbit(i)) 28 c[i] += value; 29 } 30 int getsum(int t) 31 { //即就是求和函數,求前面和多少就是小於它的個數 32 int i, sum = 0; 33 for (i = t; i >= 1; i -= lowbit(i)) 34 sum += c[i]; 35 return sum; 36 } 37 int main() 38 { 39 int i; 40 while (scanf("%d", &n), n) 41 { 42 for (i = 1; i <= n; i++) //離散化 43 { 44 scanf("%d", &a[i].v); 45 a[i].order = i; 46 } 47 sort(a + 1, a + n + 1,cmp);//從1到n排序,cmp容易忘 48 memset(c, 0, sizeof(c)); 49 for (i = 1; i <= n; i++) 50 aa[a[i].order] = i; 51 long long ans = 0; 52 for (i = 1; i <= n; i++) 53 { 54 update(aa[i], 1); 55 ans += i - getsum(aa[i]); //減去小於的數即為大於的數即為逆序數 56 } 57 printf("%lld\n", ans); 58 } 59 return 0; 60 }
五、區間最大值
思路:自己yy吧,有點像倍增~~
1 inline void init() 2 { 3 CLR(arr,0); 4 for(int i=1;i<=N;++i) 5 for(int j=i;j<=N&&arr[j]<num[i];j+=lowbit(j)) 6 arr[j]=num[i]; 7 } 8 inline int query(int L,int R) 9 { 10 int res=0; 11 for(--L;L<R;){ 12 if(R-lowbit(R)>=L){res=max(res,arr[R]);R-=lowbit(R);} 13 else{res=max(res,num[R]);--R;} 14 } 15 return res; 16 } 17 inline void update(int x,int val) 18 { 19 int ori=num[x]; 20 num[x]=val; 21 if(val>=ori) 22 for(int i=x;i<=N&&arr[i]<val;i+=lowbit(i)) 23 arr[i]=val; 24 else{ 25 for(int i=x;i<=N&&arr[i]==ori;i+=lowbit(i)) 26 { 27 arr[i]=val; 28 for(int j=lowbit(i)>>1;j;j>>=1) 29 arr[i]=max(arr[i],arr[i-j]); 30 } 31 } 32 }
淺析樹狀數組(二叉索引樹)及一些模板